Wanneer iemand zelfmoord pleegt, komt hier veel verdriet en pijn bij kijken. Maar wat gebeurt er met de plek zelf? De politie maakt de ruimte niet schoon, dat moet je zelf doen. Tuğrul Çirakoğlu (31) bedacht daar iets op. Naast duivenpoep, ernstige vervuilde huizen en schimmel, reinigt zijn bedrijf lijkvindingen en zelfmoorden.

Traumaschoonmaker Tuğrul (31): ‘’De plekken die ik schoonmaak, vergeet je niet’

Loop je zelf rond met gedachten over zelfmoord? Praat erover. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl.

Weet je de allereerste klus nog?
"De eerste ruimte na een zelfmoordpoging die ik moest schoonmaken, vergeet ik nooit meer. Het was midden in de nacht in een bejaardentehuis. Een mevrouw van in de tachtig had haar polsen proberen door te snijden met een fruitmesje. Ze overleefde de poging. We kwamen haar kamer binnen en zagen de bloedspetters al bij binnenkomst in de hal. Ook in het toilet. Je kon duidelijk zien dat ze daar even had gezeten.

We liepen de kamer in waar het zich had afgespeeld. Alles zat helemaal onder het bloed; het bed, het matras, de vloer en haar kleding. Het mesje lag er ook nog. De kamer was stoffig en vies. Het opvallendste was dat er een stuk of vijftig, zestig porseleinen poppen waren die je aanstaarden tijdens het werken. Dat was best wel creepy. De opdracht was fysiek heel zwaar. Het is meestal al heet in bejaardentehuizen en de verwarming stond die nacht enorm hoog. Ik zweette me kapot."

 

Je ziet ook wie de persoon was, hoe ze leefde en ook hoe verdrietig en depressief ze was

Hoe begin je met schoonmaken?

"Je gaat stap voor stap aan de slag. Natuurlijk hebben we ons voorbereid op dit soort werk, alleen de eerste keer is altijd anders dan je hebt geleerd. Als je het bloed ziet en ruikt, dan raak je uit balans. Je vergeet bepaalde dingen, je krijgt als het ware een kleine black-out. Op een gegeven moment moet je de knop in je hoofd omdraaien en moet je het gewoon doen. Ik ging op de automatische piloot.

Ik begon met de kleinere ruimtes zoals de voordeur, gang en het toilet. Toen dit klaar was, voelde het als een overwinning en kon ik beginnen aan het zware werk in de slaapkamer. Eerst heb ik het bloed van de vloer opgeveegd en daarna moesten het matras en het bed opgeruimd worden.

We hadden die nacht één van de twee eenpersoonsmatrassen laten liggen. Het was niet bevuild geraakt en we vonden het zielig dat mevrouw anders niks had om op te rusten als ze terug zou komen. We werden de volgende dag gebeld dat we toch het matras moesten komen ophalen. Toen we weer in de kamer aankwamen, lag mevrouw gewoon in bed. Ik weet nog dat ik dacht: 'wow, mag ze zo snel alweer terug?'

Ze was helemaal kapot. Je kon zien dat ze depressief was. Haar armen waren helemaal ingewikkeld met wit gaas. Ondanks dat ze op het matras lag, moesten we het toch meenemen. Mevrouw werd als een zak aardappelen opgetild en toen vervolgens letterlijk in een stoel gegooid. Dat was echt heftig, want je hebt niet alleen opgeruimd, maar je ziet ook wie de persoon was, hoe ze leefde en ook hoe verdrietig en depressief ze was. Dat hakte er echt in. Dat beeld ben ik ook nooit meer vergeten.''

Let op: de beelden kunnen als schokkend worden ervaren.

Met wat voor gevoel stap je in de auto?

"Op het moment dat ik ernaartoe rijd, voel ik veel adrenaline. Het is als dat rare gevoel in je maag vlak voor een belangrijke wedstrijd. Je weet dat je er klaar voor bent en dat je het graag wilt doen, maar tegelijkertijd voel je een soort spanning. Zo’n soort gevoel heb ik altijd als ik naar dit soort opdrachten ga. Het maakt niet uit hoe vaak ik het doe, dat gevoel blijft altijd."

De plekken waar we komen stinken en zijn vies

Hoe voel je je op de terugweg?

"Terug in de auto voel je een opluchting. Je bent klaar en je wilt graag snel naar huis om te douchen. Ook heb ik vaak honger, want je verbrandt veel calorieën na een zware opdracht. Je hebt altijd een pak aan en een masker op, waardoor je snel gaat zweten. De plekken waar we komen stinken en zijn vies.

Het is ook zwaar, omdat je alles van dichtbij meemaakt: het leed, het verdriet, de eenzaamheid. Er gebeurt heel veel op zo’n moment dat je opruimt. Dat is ook de reden waarom je hier heel moeilijk over kan praten met andere mensen. Je kan alles wel laten zien met foto’s en video’s, maar de emoties die je voelt als je daar staat, kan je alleen ervaren."

Werken jullie in stilte?

"Soms zetten we de radio aan tijdens het opruimen, maar vaak is de stilte gewoon het prettigst. Als er een opdracht is waar de geur heel sterk is, dan zetten we wel wat aan. Wanneer je meerdere zintuigen tegelijkertijd prikkelt, wordt alles minder sterk. Dus als je gehoor actief meedoet, dan wordt je geur zwakker. Toch zingen we nooit mee met de lyrics. Je bent met je hersenen met iets anders bezig op dat moment.

Wat is de heftigste klus tot nu toe?

"Wat ik heel heftig vond was een zelfmoord van een jong persoon van net achttien jaar, die de polsen had doorgesneden met een flink keukenmes. De persoon wilde een einde aan het leven maken, maar blijkbaar ging het niet snel genoeg. Deze persoon is daarom vanuit de slaapkamer naar het balkon gelopen en is toen van vier hoog naar beneden gesprongen, terwijl de moeder gewoon thuis was. Ze hoorde de sirenes en ging naar buiten, omdat ze wilde weten wat er aan de hand was. Ze keek naar beneden en zag toen haar kind dood op de grond liggen."

Let op: ook deze beelden kunnen als schokkend worden ervaren.

Worden jullie ook verdrietig van het opruimen?

"We worden niet verdrietig, want het is niet dat een vriend of familielid van ons is overleden. Je kan het een beetje vergelijken met mensen die een militaire baan hebben. Iemand die bij de commando’s werkt, is dat niet vierentwintig uur per dag. Als hij thuis is met zijn familie dan is hij ook normaal, zover hij dat kan zijn. Wanneer hij dan een opdracht heeft, dan gaat de werkmodus aan.

Artiesten hebben dit net zo. Ze zijn thuis rustig en verlegen, maar zodra ze het podium betreden, worden ze een podiumbeest. Dat hebben wij ook. Dus als we dingen schreeuwen of zeggen tegen elkaar tijdens een opdracht, dan wordt dat naderhand gelijk vergeten en begraven. Tijdens een opdracht ben je niet jezelf."

Kijk je nu anders naar de wereld door dit werk?

"Je gaat dingen zien die je eerst niet zag. Soms loop ik op straat en denk ik: 'die woont waarschijnlijk in een vervuilde woning.' Dat soort dingen. Je gaat ook anders kijken naar eenzaamheid. Vaak zeggen mensen: ‘Wat zielig, die persoon is eenzaam, maar dat komt wel goed.’ Ik weet wat er gebeurt met mensen die eenzaam zijn en ik weet waartoe het kan leiden."

Ondanks dat het werk fysiek en mentaal erg zwaar is, denkt Tuğrul er niet aan om te stoppen. Hij blijft ook doorgaan met het uploaden van video’s op zijn YouTube-kanaal Frisse Kater.

"Het voornaamste doel van mijn video's is om mensen besef te geven. Ze moeten zien wat zich echt afspeelt in de wereld. Sociale media is helemaal gevuld met nep. Alles is nep, oppervlakkig en nutteloos. Ik probeer de werkelijkheid te laten zien. Er is meer in de wereld dan alleen eten, drinken en lekker chillen."