Hoe zit het met de representatie van homo’s in films, series, en documentaires? "Vroeger zag je op tv alleen een Paul de Leeuw." Gelukkig zit er schot in de zaak, maar toch brengt de media vaak de excessen, de extremen. Dat kan anders, vinden de makers van Gewoon Homo De Podcast. Hoe is het om 'gewoon homo' te zijn? En wat zijn de must sees? Barry Beijer en Danny Houtkooper zetten vijf kijktips op een rij, voor de homo maar óók voor de hetero.

Gewoon Homo De Podcast

Even voorstellen...

De gesprekken tussen Barry en Danny in de podcast zijn eerlijk en kwetsbaar: gewone gesprekken over hoe je als 'gewoon homo' door het leven gaat. De twee leren elkaar kennen op de Frank Sanders Akademie, een musicalopleiding. Barry is dan al uit de kast, maar Danny zit er nog diep in. "Op zo'n opleiding wordt verwacht dat je helemaal oké bent met jezelf. Iedereen is heel open. Dat maakte het soms lastig omdat het voor mij nog een struggle was. Barry bemoeide zich nergens mee, maar liet me weten dat ik hem altijd kon bellen. Dat heeft echt geholpen."

De gewone verhalen 

"Wat we in de podcast willen laten zien: het hoeft allemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Ook de gewone verhalen zijn belangrijk om te vertellen. We komen allebei uit een fijn, open, heel basic gezin, maar dan nog is het een proces waarbij je jezelf moet accepteren en waar struggles bij komen kijken. Hetero zijn is nog steeds de norm en als je jonger bent zit je vol met irrationele angsten", vertelt Danny. "Uit de kast komen is stap twee of drie, maar daar komen er zo nog twintig achteraan. Je moet over veel dingen nadenken. Kunnen we wel trouwen? Waar gaan we op vakantie? Dingen waar je je als hetero misschien niet druk over maakt."

Het is ook aan hen, om de kinderen te laten zien dat wij heel gewoon zijn

#1. OUT (Disney+)

"Los van wat je van de film zelf vindt - de film heeft namelijk de nodige kritiek ontvangen - hier gaat het écht om de representatie. Voor zowel het hetero- als homokind is het belangrijk dat er zo'n tekenfilm is. Je kunt hiernaar kijken met bijvoorbeeld familie, maar ook op school, waardoor homoseksualiteit genormaliseerd wordt. Je ziet de struggle van zowel moeder als kind. Moeder merkt dat er iets met haar zoon aan de hand is, maar wil vooral dat hij gelukkig is. Dat is haar enige doel. Dat dat geluk toevallig gerelateerd is aan homoseksualiteit, dat is voor moeder prima." Die realisatie is enorm belangrijk voor een kind, legt Barry uit.

In Nederland is het sinds 2012 verplicht om lessen over homoseksualiteit op te nemen in het educatiepakket. Bij één op de drie scholen gebeurt dit niet, wijst onderzoek van Rutgers uit. Kwalijk, aldus de mannen. "Mensen vinden het blijkbaar nog altijd lastig en eng om dit onderwerp te bespreken. Een film, of onze podcast, kan een laagdrempelige manier zijn om het gesprek aan te gaan. Een film als OUT, die je kunt laten zien aan groep drie, vier of vijf kan daarin een mooie opening zijn. Het hoeft allemaal niet zo ingewikkeld te zijn en je hoeft het al helemaal niet meteen te hebben over hoe mannen seks hebben met elkaar. Ook dat is vaak een grote misvatting: homoseksualiteit gaat helemaal niet direct over seksualiteit. Het gaat erom dat je anders geaard bent en dáár moet het gesprek over gaan."

#2 Pisnicht (VPRO) 

"Als je opgroeit kom je steeds vaker in aanraking met het woord homo en dat wordt op een (nogal) verkeerde manier uitgesproken. Op een negatieve, bijvoeglijke manier. Wanneer je struggelt met je geaardheid kan dat heel schadelijk zijn. Als je uit de kast bent, en ouder wordt, dan peutert dat woord in negatieve context nog altijd een wondje open. De documentaire van Nicolaas Veul laat heel duidelijk zien wat het met ons doet en waar dat vandaan komt", zegt Danny. "Het is zó onnodig om dat woord op die manier te gebruiken. Voor kinderen is het inmiddels logisch dat het woord 'homo' negatief is… Je hoort nooit iemand zeggen: 'Wat een goed doelpunt, echt een homo!'", vult Barry aan. "Wanneer je als kind merkt dat je wezenlijke zijn continu als negatief wordt weggezet, is dat enorm ingewikkeld."

Bespuugd, van de fiets geduwd... Voor ons was dat al 'normaal'

"In een van onze podcast afleveringen hebben we het over homogeweld. Daarin stellen we elkaar de vraag of we daar zelf weleens mee te maken hebben gehad. Beiden antwoordden we eigenlijk direct nee, maar gaandeweg de aflevering vertellen wij over gebeurtenissen waarin we het weldegelijk hebben meegemaakt. Bespuugd, van de fiets geduwd, dat soort dingen. Voor ons was dat al 'normaal'. 'Echt' geweld, dat is als je helemaal in elkaar geslagen wordt, terwijl dat natuurlijk helemaal niet klopt. Omdat je zo gewend bent aan dit soort 'negatieve feedback', accepteerden we het. De documentaire maakt dat heel bespreekbaar."

#3 Pride (Speelfilm)

Deze film speelt zich af halverwege de jaren '80, de tijd waarin Barry en Danny zelf zijn geboren. "De film vertelt het verhaal van een groep homo's die een stel mijnwerkers gaat helpen. Die groep mijnwerkers zit ergens in een dorpje en ziet de homo's aankomen, waarop hun eerste reactie is: 'gatverdamme, dit moeten we niet hebben in ons dorp'. Totdat ze elkaar leren kennen en er een vriendschap ontstaat, waardoor de mijnwerkers zien dat homo's ook 'gewoon' mensen zijn. Uiteindelijk keert het tij… (SPOILER ALERT!) De mijnwerkers lopen mee in een demonstratie voor de pride. Dat geeft aan hoe belangrijk het is dat er les over wordt gegeven. Dankzij zichtbaarheid beseffen mensen: we zijn precies hetzelfde.

Lees ook:

#4 Visible: Out on Television (AppleTV) 

Danny is fan, van begin tot eind. "In vijf afleveringen wordt verteld hoe 'visible' (zichtbaar) wij zijn als homo's, vooral in Amerika. Er wordt duidelijk in kaart gebracht op wat voor manier we worden geportretteerd op tv en de meerdere letters van LHBTI+ komen aan bod. Je ziet hoe homoseksuelen in het verleden op televisie zijn neergezet: slecht, als de duivel, of het ging over AIDS óf het waren de humoristische figuren. Het was altijd tweedimensionaal. Door de jaren heen is dat beeld steeds ronder geworden. Dat weerspiegelt ook de maatschappij. Het is heel mooi om te zien hoe die stappen zijn gemaakt en het is belangrijk om de geschiedenis te kennen. Zeker in een periode waarin we nu leven. Het is goed om te weten waar je voor vecht. Wie zijn je voorgegaan? De representatie die er nu is, is enorm belangrijk. Maar daar hebben andere mensen wel voor moeten strijden, en voor moeten vallen ook", zegt Barry. Een aanrader dus, deze film.

Gewoon Homo

#5 Please Like Me (Netflix) 

"Deze serie gaat over een jongen die in een van de eerste afleveringen uit de kast komt en daarna zelf het gewone leven leidt. Zónder enorme nadruk op het feit dat hij homo is. Dat is hoe het zou moeten zijn: hij is homo, dat is geaccepteerd, hij heeft het er moeilijk mee, maar gaat ook weer door. Hij gaat naar de supermarkt, zijn moeder overlijdt: de dingen die hij meemaakt, zijn dingen die wij allemaal meemaken. Gebeurtenissen die los staan van zijn homoseksualiteit. Josh Thomas heeft de serie ontwikkeld, geschreven en speelt zelf de hoofdrol. Hij bedacht de serie omdat het nog niet bestond, maar het werkt als een malle. Het is echt een serie van onze generatie, het personage gaat bijvoorbeeld op Grindr-date, dat zijn herkenbare dingen."

Gewoon een homo dus. "De serie haalt de nadruk weg van zijn homoseksualiteit en juist de normale dingen uit het leven worden benadrukt. Net zoals wij, die het leuk vinden om een serie te zien waarbij iemand hetero is - en allerlei dingen meemaakt - is het net zo leuk om een serie te zien waarbij iemand toevallig homo is en óók allerlei dingen meemaakt. Dat betekent niet dat mensen zich daar ineens niet mee kunnen identificeren. Het is goed om te benadrukken dat het leven als homo heel leuk kan zijn: het hoeft niet alleen over de moeilijke dingen te gaan."