Transgender personen moeten vanaf hun aanmelding bij transgenderzorg vaak wel twee jaar wachten tot ze uitgenodigd worden voor intake. Het gevolg? Sommigen kiezen ervoor om op eigen houtje te beginnen met het toedienen van hormonen. Lees hier het verhaal van Jessie.
Geschreven door redacteur Beau Geraeds.
Jessie laat de pillendoosjes van oestradiol (oestrogenen) en spironolacton (testosteronremmers) zien, die ze via het internet heeft gekocht. "Bij de ene is de tekst Turks en bij de ander Zweeds. Het komt wel gewoon van een Nederlandse site!" Zegt Jessie Joosten (23), terwijl ze in de wachtkamer van Huidcentrum Medic Skincare in Venlo zit. Hier komt Jessie een keer in de zes weken voor een laserbehandeling, omdat gezichtsbeharing niet bij haar hoort.
Lange wachttijden en geen perspectief
Laseren is een van de belangrijkste dingen die Jessie alvast zelf kan doen met betrekking tot haar transitie. De wachttijden bij transgenderzorg zijn ontzettend lang en door de coronacrisis neemt deze wachttijd nóg meer toe.
Je wilt graag naar de toekomst kijken, maar het enige lichtpuntje dat je hebt is ver weg en héél variabel
Ze staat sinds april 2019 ingeschreven bij de genderpoli van het Amsterdam UMC. Ze wacht nog steeds tot ze daar onder begeleiding van een endocrinoloog verder kan met het gebruik van hormonen (trans personen worden naar endocrinologen verwezen om de fysieke kenmerken van het gewenste geslacht te ontwikkelen, door middel van hormonen). "Je hebt geen perspectief. Je wilt graag naar de toekomst kijken, maar het enige lichtpuntje dat je hebt is ver weg en héél veranderlijk."
Jessie vertelt hoe ze uiteindelijk tot het besluit is gekomen om zelf met hormonen te beginnen. "Door de coronacrisis liep de wachttijd steeds verder op. Toen ben ik me gaan inlezen over zelfmedicatie, omdat ik het gevoel had dat er dan vooruitgang zou komen. Ik heb me een maand of twee ingelezen. Via Instagram heb ik contact gezocht met andere trans vrouwen die al een jaar aan zelfmedicatie doen. Ik baseer mijn dosering op die van hen."
Het echte verhaal is natuurlijk dat je je goed inleest en risico’s overweegt
Zeldzame bijwerkingen, reële gevaren
Patiëntenorganisatie Transvisie publiceerde in 2016 een onderzoek waaruit blijkt dat destijds 26 procent van de trans vrouwen en zeven procent van de trans mannen hormonen bestelde via internet. Het blijkt kinderlijk eenvoudig om de hormonen in huis te halen. "Het echte verhaal is natuurlijk dat je je goed inleest en risico’s overweegt. Oestrogeen verhoogt bijvoorbeeld de kans op bloedpropjes."
Door het nemen van hormonen, lopen trans vrouwen risico op trombose, wat kan leiden tot een longembolie of een herseninfarct. Ook kunnen testosteronblokkers zwaar zijn voor de lever. Voor trans mannen geldt dat er kans is op leverontsteking, of veranderingen in bloedwaarden waardoor het bloed stroperig wordt. Dat kan leiden tot hart- of longproblemen.
Jessie heeft met haar huisarts afgesproken dat ze daar één keer in de maand bloed kan laten prikken, om zo toch haar bloedwaarden een beetje in de gaten te houden. Jessie benadrukt dat je voorzichtig moet zijn met een DIY-hormoonbehandeling. "Lees je goed in. Denk niet: laat ik maar gewoon beginnen, want dan wordt alles beter. Wees zeker van je zaak, ken de risico's."
Alle beetjes helpen
Laserbehandelingen maken voor Jessie alvast een verschil. "Iedere dag naar die stoppels kijken is vreselijk voor mij. Na een laserbehandeling kan ik er weer even tegenaan." Hoofdhaar is ook belangrijk voor de 23-jarige. Vier maanden geleden is ze naar Istanbul afgereisd om een haartransplantatie te ondergaan. Mentaal had ze ontzettend veel last van haar 'mannelijke' haarlijn. "Ik moest echt huilen als ik in de spiegel keek. Je ziet een versie van jezelf die je helemaal niet bent. Het klopte gewoon niet bij mij – het hoort niet bij de uiterlijke kenmerken van een vrouw. En aan het eind van de dag wil je je ook mooi voelen."
Totdat Jessie bij de genderpoli terecht kan, helpt het haar om zichzelf te zijn in haar directe omgeving. Genderexpressie door middel van kleding en haarstukken helpt hier ook bij. Open kunnen zijn over wie ze is, voelt super goed, vertelt ze. "Mijn coming-out en daarbij het gebruiken van de juiste voornaamwoorden en naam, heeft voor gendereuforie gezorgd."
