Je kent haar van Hollaback Girl, The Sweet Escape en als leadzangeres van de voormalige band No Doubt. We hebben het over Gwen Stefani (51). Stefani wordt al jaren beschuldigd van culturele toe-eigening. Het was weer raak, en deze week reageerde de zangeres in een uitgebreid interview in Papermagazine.
Harajuku girls
Al in 2004 - vlak nadat haar album ‘Love Angel Music Baby’ is uitgebracht - stromen de kritieken binnen aan het adres van Stefani.‘Harajuku Girls’, levert meteen discussie op. Er is vooral kritiek op het toe-eigenen van de Japanse cultuur in Stefani’s image. Ze kleedt zich Japans, videoclips hebben Japanse sferen en haar Japanse Harajuku Girls zijn voortdurend aanwezig. De naam van deze danseressen is geïnspireerd op Harajuku, een wijk in het Japanse Shibuya. Criticasters vinden dat Stefani zich schuldig maakt aan ‘cultural appropriation’. Maar wat is dat nu precies?
Cultuurkaping
Waarom is het toe-eigenen, of gedeeltelijk overnemen van een cultuur zo’n probleem? Voor het fenomeen wordt ook wel de term ‘cultuurkaping’ gebruikt. Een flinke negatieve lading, dus. Velen beschuldigden Stefani ervan respectloos te zijn tegenover de Harajuku-cultuur.
Critici laten vooral van zich horen wanneer stijlelementen van een etnische minderheid, in dit geval Aziaten, gebruikt worden door leden van een dominante cultuur (lees, witte cultuur). Stefani ziet dit echter niet als een probleem. “We leren van elkaar, we delen met elkaar, we groeien met elkaar”. Zij ziet het delen van elementen uit een cultuur als iets moois. Iets dat we niet uit de weg zouden moeten gaan. Elkaar beschuldigen van culturele toeëigening zou culturen juist verder uit elkaar drijven, aldus de zangeres.
Geen appropriation, maar appreciation
De fascinatie die Stefani heeft voor Japan is een gevolg van het werk dat haar vader deed, vertelt de zangeres aan Paper Magazine. Haar vader, Dennis Stefani (1912-1991) werkte voor het Japanse muziekinstrumentenmerk Yamaha.
Stefani koestert mooie herinneringen aan de momenten waarop haar vader terugkwam met Sanrio-speelgoed en een verzameling aan verhalen over zijn Japanse zakenreizen. Toen Stefani in 1996 zelf met No Doubt in Japan optrad, was dat voor haar een big deal. Gwen heeft van jongs af aan al een enorme waardering 'appreciation' voor het land en zegt daar veel inspiratie te hebben opgedaan. Voor haar zijn de Japanse elementen dus een logische keuze. De Harajuku Girls zijn een deel van haar, ze houdt van hen. Stefani kent een diepe liefde voor de Japanse cultuur en voor de Japanse stad Harajuku. Een beschuldiging van culturele toe eigening meer of minder; Gwen Stefani is niet van plan de Japanse elementen los te laten.
